Çoğu insan fiziksel istismardan şiddeti anlamaktadır fakat şiddet çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Şiddetin her şekli suçtur! Burada şiddetin ve istismarın farklı türlerini ve yapılması gerekenleri açıklıyoruz.
Şiddeti mi maruz kaldınız ya da şiddete maruz kalan birini mi tanıyorsunuz? 114 14 numaralı telefonu arayarak polise bildirin. Acil bir durum varsa 112'yi arayın.
Hiç kimsenin size ruhsal veya fiziksel açıdan kötü davranmaya hakkı yoktur. Çocuk veya yetişkin demeden herkesin şiddetten uzak bir yaşam sürmeye hakkı vardır. Buna rağmen insanlar her gün farklı şekillerde şiddete maruz kalmaktadır.
Fiziksel istismar
Fiziksel istismar; bir veya daha fazla insan tarafından bedeninize şiddet uygulanması anlamına gelir. Bu şiddet yumruk, tekme, tokat veya darp şeklinde ya da herhangi bir silah/nesne kullanılarak uygulanabilir.
Pasif fiziksel şiddet ise yemek vermeme veya uyumasını engelleme gibi bir kişinin başka bir kişiyi fiziksel sonuçları olan bir şiddet eylemine maruz bırakması olabilir.
Bir kişiyi fiziksel şiddete maruz bırakmak HER ZAMAN bir suçtur.
Psikolojik istismar
Psikolojik istismar; kötü niyetli, hakaret içeren ve onur kırıcı ifadelere maruz kalmayı içerebilir. Ayrıca, bir kişiye yönelik tehditler veya karşıdaki kişinin belirli istekleri kabul etmemesi halinde kendine zarar vermeye yönelik tehditler de bu kapsamda değerlendirilebilir.
Psikolojik istismar gözle görünür fiziksel zarara yol açmaz fakat kurbanın ruhunda izler bırakır. Psikolojik istismar gözle görülemediği için hem tespit edilmesi hem de kanıtlanması daha zor olabilir fakat yine de fiziksel istismar kadar ciddi bir suçtur.
Cinsel şiddet
Bir kişi karşıdaki kişiye iradesi dışında bir cinsel eylemde bulunursa bu cinsel suç olarak kabul edilir. Örnek olarak, tecavüz, ağır tecavüz, çocuklara tecavüz, cinsel saldırı, cinsel sömürü, cinsel taciz, cinsel hizmetlerin satın alınması ve fahişelik (ücret karşılığı seks yapmak için başka bir kişiyi maddi açıdan istismar etme) verilebilir. Bunların hepsi suçtur! Cinsel suç hakkında daha fazla bilgi için buraya bakabilirsiniz.
Namus gerekçesiyle şiddet ve baskı
Bazı aile yapılarında ve büyük ailelerde namus çok önemlidir ve çoğu zaman özel kurallar ve kısıtlamalar söz konusudur. Örneğin, çocukların kimlerle arkadaşlık edeceğine, kimlerle zaman geçireceğine ve evleneceğine ve hangi kıyafetleri giyebileceğine yetişkinler karar verebilir. Bu kurallara uymadığınızda tehdit edilebilir ve hatta şiddete ve başka şekilde istismara maruz kalabilirsiniz. Kurallar genellikle kızlar ve kadınlar için çok katıdır fakat erkek çocuklar ve yetişkinler de kız kardeşlerini izleyip kontrol etmek zorunda bırakılarak namus gerekçesiyle şiddete ve baskıya maruz kalmaktadır.
Bunların hepsi insan haklarının ihlalidir ve 1 Temmuz 2020 itibariyle namus gerekçesiyle işlenen suçlar için daha ağır cezalar öngören bir kanun çıkarılmıştır. Kanun metninde şu ifadeler yer almaktadır: “Ceza gerektiren her türdeki suç için geçerli olan koşullara ek olarak, suçluluğun değerlendirilmesinde ağırlaştırıcı sebepler olarak özellikle [...] bir kişinin veya aile biriminin, geniş ailenin veya başka benzer grubun namusunu koruma veya geri kazanma gerekçesiyle suç işlenip işlenmediği dikkate alınır.”
Mala yönelik şiddet
Mala yönelik şiddet; bir kişinin başka bir kişiye ait eşyaları tahrip etmesi veya bir kişiyi eşyalarını tahrip etmeye zorlaması anlamına gelir.
Finansal şiddet
Finansal şiddet; bir kişinin yasal olarak böyle bir hakkı olmamasına rağmen başka bir kişinin parasını nasıl harcayacağına karar vermesini içerebilir. Finansal şiddet ayrıca başka bir kişiyi kredi çekmeye zorlama veya başka bir kişinin hesaplarını ve maddi varlıklarını kontrol altında tutarak izolasyon ve zafiyet yaratma ve kişiyi finansal açıdan bağımlı hale getirme şeklinde de görülebilir. Bazı durumlarda mali durumunu yönetmekte zorluk çeken kişiler için vasi olarak bilinen yetkili kişiler atanabilir. Vasi her zaman bir mahkeme tarafından atanır.
İhmal
İhmal çok farklı konuları kapsayabilir. Örneğin, yiyecek veya ilaç gibi başka bir kişinin ihtiyaç duyduğu şeyleri esirgeme veya uygun biçimde vermemeyi içerebilir. Ayrıca, dışarısı soğukken bir çocuğa kalın kıyafetler giydirmemek veya bir ebeveyn/veli olarak çocuğa yeterli şefkati veya güvenliği sağlamamak da bu kapsamda sayılabilir.
Dayak
İsveç'te bir çocuğa vurmak suçtur. 1979 yılında çocuklara yönelik her türlü şiddet yasaklanmıştır. Bu nedenle, ailelerin çocuklarına vurması da normal değildir. 18 yaşından küçük kişilere çocuk adı verilir. İsveç, tüm dünyada çocuklara yönelik şiddeti yani dayağı yasaklayan ilk ülke olmuştur. Maalesef pek çok çocuk hala ev içinde şiddet görmektedir. Şiddet toplumun tüm kesimlerinde, tüm meslek gruplarında ve tüm yerleşim alanlarında görülmektedir, ancak her halükarda şiddet bir suçtur ve mutlaka polise bildirilmelidir.